Οι 7 πιο αμφιλεγόμενες νίκες στην ιστορία της Eurovision

Η Eurovision, ο μεγαλύτερος μουσικός διαγωνισμός τoυ πλανήτη, έχει γράψει ιστορία με αξέχαστες εμφανίσεις, δυνατά τραγούδια και εμβληματικές στιγμές. Ωστόσο, ορισμένες νίκες έχουν προκαλέσει έντονες αντιδράσεις, καθώς οι λόγοι επικράτησης δεν αποδόθηκαν αποκλειστικά σε μουσικά και καλλιτεχνικά κριτήρια. Πολιτικά παιχνίδια, γεωπολιτική ψήφος, αντιδράσεις για την ταυτότητα των καλλιτεχνών και κατηγορίες για αδιαφανείς διαδικασίες έχουν κάνει ορισμένες νίκες να μείνουν στην ιστορία ως αμφιλεγόμενες.

Αυτές οι νίκες αποδεικνύουν πως η Eurovision δεν είναι απλά ένας μουσικός διαγωνισμός. Είναι ένα σημείο συνάντησης της μουσικής, της πολιτικής και των γεωπολιτικών συμμαχιών, και οι αποφάσεις που λαμβάνονται εκεί μπορούν να καθορίσουν όχι μόνο την πορεία των καλλιτεχνών, αλλά και τις διεθνείς σχέσεις και συμμαχίες.

Παρακάτω, επτά νίκες που συζητήθηκαν έντονα και προκάλεσαν διχασμένες αντιδράσεις:

ΙΣΠΑΝΙΑ 1968: MASSIEL – “LA, LA, LA”

Το 1968, η Ισπανία κέρδισε για πρώτη φορά τη Eurovision με τη Massiel και το τραγούδι “La, La, La”. Όμως, αυτή η νίκη έχει μείνει στην ιστορία ως μία από τις πιο αμφισβητούμενες. Η Ισπανία βρισκόταν τότε υπό τη δικτατορία του Φρανθίσκο Φράνκο, και αργότερα υπήρξαν καταγγελίες ότι το καθεστώς είχε ασκήσει πιέσεις στη διοργάνωση για να εξασφαλίσει τη νίκη.

Η φημολογία θέλει τον Φράνκο να είχε χρησιμοποιήσει διπλωματικές διασυνδέσεις ώστε να εξασφαλίσει ψήφους από διάφορες χώρες. Λέγεται ότι η Ισπανία χρηματοδότησε τηλεοπτικά προγράμματα και εξαγόρασε ψήφους, επιδιώκοντας μια διεθνή πολιτιστική προβολή που θα αναβάθμιζε την εικόνα του καθεστώτος. Επιπλέον, η αντικατάσταση του Joan Manuel Serrat με τη Massiel (επειδή ο πρώτος ήθελε να ερμηνεύσει το τραγούδι στα καταλανικά) προσέθεσε επιπλέον πολιτική χροιά στη νίκη. Παρόλο που οι ισχυρισμοί αυτοί δεν αποδείχθηκαν ποτέ πλήρως, το γεγονός ότι η Massiel κέρδισε τον Cliff Richard, εκπρόσωπο του Ηνωμένου Βασιλείου με μόλις ένα βαθμό διαφορά έχει κρατήσει αυτή την επικράτηση στη σφαίρα των αμφισβητούμενων νικών.

ΒΕΛΓΙΟ 1986: SANDRA KIM – “J’AIME LA VIE”

Η Sandra Kim, εκπροσωπώντας το Βέλγιο, κέρδισε το 1986 με το “J’aime la vie”, αλλά υπήρξε μια παρατυπία: είχε δηλώσει ότι ήταν 15 ετών, ενώ στην πραγματικότητα ήταν μόλις 13. Αυτό προκάλεσε μεγάλη αναταραχή και δημιούργησε φωνές που ζητούσαν να αφαιρεθεί η νίκη από την ανήλικη.

Η Ελβετία, η οποία τερμάτισε δεύτερη, απαίτησε την ακύρωση της νίκης της Sandra Kim, αλλά η EBU αποφάσισε να διατηρήσει το αποτέλεσμα. Έτσι, η Sandra Kim παραμένει μέχρι και σήμερα η νεότερη νικήτρια στην ιστορία του διαγωνισμού. Η νίκη της αμφισβητήθηκε όχι για μουσικούς λόγους, αλλά λόγω της εξαπάτησης όσον αφορά την ηλικία της. Παρά το σκάνδαλο, το τραγούδι της έγινε τεράστια επιτυχία και πλέον θεωρείται κλασικό κομμάτι της Eurovision.

ΡΩΣΙΑ 2008: DIMA BILAN – “BELIEVE”

Το 2008, ο Dima Bilan κέρδισε τη Eurovision με το τραγούδι “Believe”, μια συναισθηματική μπαλάντα που όμως θεωρήθηκε αρκετά μέτρια σε σύγκριση με άλλες συμμετοχές εκείνης της χρονιάς. Παρόλα αυτά, η Ρωσία συγκέντρωσε τεράστια υποστήριξη από γειτονικές χώρες, εγείροντας ερωτήματα για τη “γεωπολιτική ψήφο”.

Η Ρωσία είχε ήδη επιχειρήσει να κερδίσει τα προηγούμενα χρόνια, και πολλοί θεώρησαν ότι η νίκη του Bilan δεν ήταν αποκλειστικά μουσική, αλλά αποτέλεσμα στρατηγικών ψηφοφοριών από πρώην σοβιετικές χώρες. Επιπλέον, υπήρχαν κατηγορίες ότι υπήρξε πίεση σε ορισμένες χώρες να ψηφίσουν τη Ρωσία, γεγονός που ενίσχυσε τις θεωρίες περί πολιτικής επιρροής στη Eurovision. Ακόμα και σήμερα, η νίκη του Bilan θεωρείται αμφιλεγόμενη, ενώ αρκετοί πιστεύουν ότι το φαβορί της χρονιάς, η Καλομοίρα (τρίτη θέση για λογαριασμό της Ελλάδας) ή η Ani Lorak (δεύτερη θέση, Ουκρανία), θα έπρεπε να είχαν επικρατήσει.

ΑΖΕΡΜΠΑΪΤΖΑΝ 2011: ELL & NIKKI – “RUNNING SCARED”

Η νίκη του Αζερμπαϊτζάν στον Διαγωνισμό Τραγουδιού της Eurovision το 2011 με το κομμάτι “Running Scared” από το ντουέτο Ell & Nikki προκάλεσε έντονες αντιδράσεις και συζητήσεις. Το τραγούδι, αν και αξιοπρεπές και με μία γλυκιά μελωδία, θεωρήθηκε από πολλούς ως αρκετά γενικό και όχι ιδιαίτερα ξεχωριστό σε σχέση με άλλες συμμετοχές της χρονιάς. Παρ’ όλα αυτά, κατάφερε να αποσπάσει τη νίκη, γεγονός που άφησε αρκετούς να αναρωτιούνται εάν υπήρξαν πολιτικοί ή γεωπολιτικοί παράγοντες που επηρέασαν το αποτέλεσμα.

Το Αζερμπαϊτζάν κατηγορήθηκε για προσπάθειες δωροδοκίας μελών της κριτικής επιτροπής της Eurovision, προσφέροντας «αρκετά χρήματα για να ζήσουν για έναν χρόνο» προκειμένου να εξασφαλίσει επιπλέον βαθμούς. Επιπλέον, υπήρξαν καταγγελίες ότι η αποστολή του Αζερμπαϊτζάν μοίρασε κάρτες SIM κινητών τηλεφώνων σε Λιθουανούς φοιτητές και τους πλήρωσε για να ψηφίσουν υπέρ της χώρας. Στις 21 Μαΐου 2013, η λιθουανική ιστοσελίδα 15min δημοσίευσε βίντεο που έδειχνε νεαρούς να προσφέρονται χρήματα από ρωσόφωνους άνδρες για να υποστηρίξουν το Αζερμπαϊτζάν.

Αυτές οι καταγγελίες προκάλεσαν αντιδράσεις και οδήγησαν την Ευρωπαϊκή Ραδιοτηλεοπτική Ένωση (EBU) να επανεξετάσει τις διαδικασίες ψηφοφορίας και τις πολιτικές της σχετικά με τη διαφάνεια και την ακεραιότητα του διαγωνισμού. Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι, παρά τις καταγγελίες, δεν υπήρξαν επίσημες κυρώσεις κατά του Αζερμπαϊτζάν από την EBU. Ωστόσο, η υπόθεση ανέδειξε τις ευπάθειες του συστήματος ψηφοφορίας της Eurovision και την ανάγκη για αυστηρότερους ελέγχους και διαφάνεια στις διαδικασίες του διαγωνισμού.

ΟΥΚΡΑΝΙΑ 2016: JAMALA – “1944”

Η νίκη της Ουκρανίας το 2016, με το τραγούδι “1944” της Jamala, αποτέλεσε έναν από τους πιο πολιτικά φορτισμένους και αμφιλεγόμενους διαγωνισμούς στην ιστορία της Eurovision. Το τραγούδι αναφερόταν στην εκτόπιση των Τατάρων της Κριμαίας από το Στάλιν το 1944. Ωστόσο, πολλοί θεώρησαν ότι το τραγούδι είχε σαφή πολιτική διάσταση, και ότι αποτελούσε μια έμμεση αναφορά στις σύγχρονες εντάσεις ανάμεσα στην Ουκρανία και τη Ρωσία, ιδίως μετά την προσάρτηση της Κριμαίας από τη Ρωσία το 2014.

Η Ρωσία αντέδρασε έντονα, καταγγέλλοντας ότι το τραγούδι παραβίαζε τους κανόνες της Eurovision, οι οποίοι απαγορεύουν πολιτικά ή ιδεολογικά φορτισμένα μηνύματα. Παρά τις διαμαρτυρίες της Ρωσίας και την έντονη πίεση, η EBU αποφάσισε να επιτρέψει την παρουσία του τραγουδιού στον διαγωνισμό, χαρακτηρίζοντάς το ιστορικό και όχι πολιτικό. Η Ουκρανία, τελικά, κέρδισε τον διαγωνισμό, με τη συμμετοχή να βγαίνει δεύτερη και στις δύο ψηφοφορίες, αλλά στο σύνολο να επικρατεί .

Ανεξαρτήτως της καλλιτεχνικής αξίας του τραγουδιού, η νίκη της Jamala ανέδειξε την αδυναμία της Eurovision να απομονώσει τις πολιτικές εντάσεις και να προστατεύσει την αμεροληψία της.

ΟΥΚΡΑΝΙΑ 2022: KALUSH ORCHESTRA – “STEFANIA”

Η νίκη της Ουκρανίας το 2022 με το “Stefania” από τους Kalush Orchestra ήρθε σε μια ιδιαίτερα ευαίσθητη περίοδο, καθώς η χώρα βρισκόταν σε πόλεμο με τη Ρωσία. Η συμμετοχή του συγκροτήματος δεν ήταν μόνο ένα μουσικό γεγονός, αλλά και μία συναισθηματική στιγμή που καθρέφτιζε την κατάσταση της χώρας εκείνη τη στιγμή. Οι στίχοι του κομματιού αναφέρονται στην αγάπη για τη μητέρα, αλλά πολλοί το ερμήνευσαν ως φόρο τιμής στην Ουκρανία και την αντίστασή της απέναντι στην εισβολή.

Η υποστήριξη του κοινού ήταν τεράστια, σημειώνοντας ένα ρεκόρ στο televoting το οποίο πολύ δύσκολα θα ξεπεραστεί, και το αποτέλεσμα θεωρήθηκε μια εκδήλωση αλληλεγγύης, περισσότερο από μια καθαρά μουσική επιλογή. Οι πολιτικές και γεωπολιτικές συνθήκες έπαιξαν, χωρίς αμφιβολία, καθοριστικό ρόλο στην επιτυχία του τραγουδιού, προκαλώντας ξανά έντονη συζήτηση σχετικά με την αμεροληψία του διαγωνισμού.

ΕΛΒΕΤΙΑ 2024: NEMO – “THE CODE”

Η πιο πρόσφατη αμφιλεγόμενη νίκη της Eurovision καταγράφηκε το 2024, όταν το τραγούδι “The Code” από το Nemo κέρδισε τον διαγωνισμό. Η συμμετοχή προκάλεσε συζητήσεις, καθώς το τραγούδι έλαβε χαμηλή βαθμολογία από το κοινό για τα δεδομένα νικητήριας συμμετοχής (μόλις πέμπτο στην κατάταξη του televoting), ενώ οι κριτικές επιτροπές το αξιολόγησαν πρώτο με τεράστια διαφορά από το δεύτερο.

Αυτή η διαφοροποίηση στις ψήφους δημιούργησε συζητήσεις σχετικά με το σύστημα ψηφοφορίας της Eurovision, με πολλούς να υποστηρίζουν ότι το σύστημα αδικεί τις προτιμήσεις του κοινού και ενισχύει την επιρροή των κριτικών επιτροπών. Επιπλέον, πολλοί υποστήριξαν πως οι επιτροπές ψήφισαν με τεράστια διαφορά την Ελβετία, ώστε να σιγουρέψουν πως δεν θα κερδίσει το Ισραήλ, μια νίκη που θα έθετε σε κίνδυνο τον διαγωνισμό.

Η διαμάχη αυτή επανέφερε στη συζήτηση τη διαφάνεια στις διαδικασίες της Eurovision. Αν και η συμμετοχή της Ελβετίας είχε έναν εντυπωσιακό και πρωτότυπο ήχο, η δυσανάλογη βαθμολογία ανάμεσα σε televoting και επιτροπές δημιούργησαν αμφιβολίες για το αν η Eurovision παραμένει πιστή στον αρχικό της σκοπό: την αναγνώριση της καλλιτεχνικής αξίας και της μουσικής δημιουργίας χωρίς εξωτερικές επιρροές.

Πηγή: news247.gr